Núm. registro: 1120 |
Tipo de documento: Monografía [Antigua] |
Titulo: Floresta latina culta, en honra y alabanza de dos bellísimas plantas y santísimas vírgines, Lucía y Petronila |
Pie de imprenta: México: Juan Blanco de Alcázar, 1623 |
Descripción física: 52 ff. ; A-F8, G4; escudo de armas, grabado xilográfico de Santa Helena, viñetas tipográficas; 8° |
Partes de la obra:
A1r: Portada
A1v: Licencia de don Diego Carrillo de Mendoza Pimentel, conde de Priego, virrey de Nueva España. México, 18 de agosto de 1623. A2r: Parecer del P. Fr. Bartolomé de Burguillos. San Diego de México, 18 de agosto de 1623. A2r: Licencia del ordinario por el doctor Pedro Garcés de Portillo. 12 de agosto de 1623 A2r: Aprobación del doctor Nicolás de la Torre. 14 de agosto de 1623 f. 2v-3r: [Dedicatoria] A don Carlos Colón Pacheco de Córdoba, marqués de Villamayor por el bachiller Juan de Alcázar f. 3v: Soneto del P. Fr. Lázaro de Torres, de la Órden del Seráfico P. S. Francisco. Comisario de la Órden Tercera | Con vivo amor y con gallardo celo f. 4r: Redondillas. Al libro y al sujeto del por el doctor Rodrigo Muñoz | De vuestro libro las hojas f. 4v: Soneto de un devoto de las santas | Bien puedes amor ciego (si es que tienes ff. 5r-5v: Prólogo al lector ff. 6r-18v: "Epigrammata"
f. 6r: [Epigrama:] "Sebastianus de Medina Caballero, rhetoricus" | En sine labe Deus voluit te Lucia virgo
f. 6v: [Epigrama:] "D. Ioannes de Casaos rhetoricus" | Sunt oculi gemini manibus tibi Lucia virgo f. 6v: [Epigrama:] "Gundisaluus Rodriguez, rhetoricus. Super illud. Si oculus tuus scandalizat te, ac. Marc" | Ingentes animos angusto in pectore versas f. 7r: [Epigrama:] "Ioannes de Morales, rhetoricus" | In manibus vigiles oculos quis viderit unquam f. 7r: [Epigrama:] "Ioannes de Morales, rhetoricus" | Avulsa in manibus dum sunt tibi lumina virgo f. 7v: [Epigrama:] "D. Christophorus Caballero, rhetoricus" | Lucia y ales amor pariter fera praelia tentant f. 7v: [Epigrama:] " D. Ioannes de Villalobos, rhetoricus" | Lucia luminibus cum sis tam gratam videnti f. 8r: [Epigrama:] "Balthasar de la Torre, rhetoricus" | Quae nova conubii ratio? nova manera cerno f. 8r: [Epigrama:] "D. Franciscus de Armenteros, rhetoricus" | Centum luminibus pastor Iunonius Argus f. 8v: [Epigrama:] "D. Hyeronimus de Casaos, rhetoricus" | Quo te praecipue commendem nomine virgo? f. 8v: [Epigrama:] "Ioannes Baptista Paredes, rhetoricus" | Si videas violas, si figas lumina in astra f. 9r: [Epigrama:] "Petrus de Ybarra rhetoricus" | Lucia virginea euellis quid lumina fronte f. 9r: [Epigrama:] "Ruidiaz de Mendoza rhetoricus" | Pignora ne desint dum Christo iungitur, ecce f. 9v: [Epigrama:] "Hyeronimus de la Llana, rhetoricus" | Ponpa triumphalis: sed quis Lucia triumphat? ff. 9v-10r: [Diálogo:] "Gundis Aluus Rodriguez, rhetoricus" | Quae tam lucenti splendescit lumine virgo f. 10r: [Epigrama:] "Ioannes de Haro, rhetoricus" | Fulgida dum surgit roseis aurora capillis ff. 10r-10v: [Epigrama:] "Petrus de Ybarra rhetoricus" | Lumina sunt manibus, vultu sunt lumina, numquid f. 10v: [Epigrama:] "D. Ioannes de Villalobos, rhetoricus" | Lucia virgineos decoras quae nomine caetus ff. 10v-11r: [Epigrama:] "Franciscus de Hortega, rhetoricus" | Virgo flammigero mage lucens Lucia Phaebo f. 11r: [Epigrama:] "Laurentius Lopez, rhetoricus" | Solis ad aspectum radiantia sidera Olimpo ff. 11r-11v: [Diálogo:] "D. Petrus de Quesada rhetoricus" | Aurea quae roseis surgens aurora capillis f. 11v: [Epigrama:] "Ioannes Pardo, rhetoricus" | Conspicit immotam cum te Lucia Tyrannus f. 12r: [Epigrama:] "Rochus de Pastrana, rhetoricus" | Ignivomis atrox flammis Paschasius uri f. 12r: [Epigrama:] "Ludovicus Delgadillo, rhetoricus" | Corpore inoffenso percurrit Lucia flammas f. 12v: [Epigrama:] "Emanuel de Medrano, rhetoricus" | Lucia percutitur ferro, ferrum inclita vincit f. 12v: [Epigrama:] "D. Illefonsus de Alaues" | Sestias in summa dum collocat arce lucernas f. 13r: [Epigrama:] "Petrus de Reguera humanista" | Cum te vidit amor, sine lumine, dixit amoris ff. 13r-13v: [Epigrama:] "Petrus de Reguera humanista" | Ardet amore tui caec, Lucia, Tyran f. 13v: [Epigrama:] "Petrus de Reguera, humanista" | Me rapiunt oculi, dixit, Lucia Tyrannus f. 13v: [Epigrama:] "Iosephus de Aguilera, rhetoricus" | Lumina sunt soles, divisa in Pyxide, y ore f. 14r: [Epigrama:] "Hyeronimus de la Llana, rhetoricus" | Sunt oculi stellae, quibus est Lucia venusta f. 14r: [Epigrama:] "Ioannes Canaleio rhetoricus" | Saeva tuis oculis Amor infert arma Tyranno f. 14v: [Epigrama:] "Didacus Perez Arroyo, humanista" | Venatrix pharetra, y iaculis instructa Diana es f. 14v: [Epigrama:] "Petrus Meraz, humanista" | Quo magis insidiatur Amor tibi, Lucia, turpis f. 15r: [Epigrama:] D. Gaspar Mañosca, humanista | Gemmiferum vidit lasciui mater Amoris f. 15r: [Epigrama:] "Bartholomeus a Solis, humanista" | A te lux oculis oritur lux aurea caeli f. 15v.: [Epigrama:] "Hyeronimus Ortizius humanista" | Extinxi nitidas oculorum sponse lucernas f. 15v: [Epigrama:] "Gregorius Dogal, humanista" | Lucia diva nitens, divinique ardor Amoris f. 16r: [Epigrama:] "Nicolaus Millan, humanista" | Quam bene das sancto, ut ducat tua, lumina Amori f. 16r: [Epigrama:] "Didacus a Castro. Humanista" | Lucia sponsa paras sponso conuiuia Iesu f. 16v: [Epigrama:] "Ioannes a Quiñones, humanista" | Lumine centeno cinctus Iunonius Argus f. 16v: [Epigrama:] "Hyeronimus a Pango a humanista" | Non opus est oculis soli, nam lucida flamma est f. 17r: [Epigrama:] "Barnabas ab Arriola, humanista" | Quae nitidos caecis oculis pia reddis honores f. 17r: [Epigrama:] "Ioannes Santoyo humanista" | Ante alias forma es bellissima Lucia Nymphas f. 17v: [Epigrama:] "Matheus Galindus, humanista" | Lumen eras nostrum, perdis modo lumina, lumen ff. 17v-18r: [Epigrama:] "Matheus Galindus, humanista" | Lucia luce micat facies tua virgo serena f. 18r: [Epigrama:] "Laurentius Pinelo, humanista" | Sunt igne oculi, rosae sunt gemmulae honoris ff. 18r-18v: [Epigrama:] "Franciscus Leal, humanista" | Dic, rogo, virgo, oleum quae fa effundis, amanti f. 18v: [Epigrama:] "Augustinus a Loranca humanista" | Sunt oculi flores, idcirco mittimus horto
ff. 19r-21v: "Himnos". No se llamarán los ojos de aquellas piedras preciosos, si el precioso valor de ellas no les aquilatara su belleza...
ff. 19r-19v: [Himno:] "D. Petrus de Quesada Rhetoricus" | O Felix Syria, Martia, ferreo
ff. 19v-20r: [Himno:] "Franciscus de Hortega Rhetoricus" | Iam Petronila aethereas per auras
ff. 20r-20v: [Himno:] "Augustinus Ramirez Rhetoricus" | Non timent aeui rabiem pudica
ff. 20v-21r: [Himno:] "Lazarus Martinez, Rhetoricus" | Gemma divini Petronila Petri
f. 21r: [Himno:] "Petrus Pardo Rhetoricus" | Clarus o quantum per inane candet
f. 21v: [Himno:] "D. Illefonsus de Alaues" | Rumpitur nullo violenter ictu
ff. 22r-24v: "Églogas". Piedras de ojos
f. 22v: [Égloga:] "Lycidas, y Iolas", de Petrus Pardo, Rhetoricus | Pone metum Lycida, longas iam pone querelas
f. 23r: [Égloga:] "Alexis solus", de Petrus de Ybarra, Rhetoricus | Pascite oues, teneras herbas, per pabula laeta f. 23v: [Égloga:] "Damon, & Corydon", de Rochus de Pastrana, Rhetoricus | Pastorum praeclara Cohors, quos Tyrsis amavit f. 24r: [Égloga:] "Aristeus, Daphnis, & Micon", de Philippus Muñoz, Rhetoricus | Die mihi chare Mico, ad molli in littore nuper f. 24v: [Égloga:] "Maelibaeus, & Corydon", de Laurentius Lopez, Rhetoricus | Cur Corydo suspesus ades? (Cor.) Mirabar ovile
ff. 25r-28v: "Jeroglíficos". ¿Quién no juzgará por ingenioso jeroglífico de Santa Lucía unas piedras preciosísimas labradas de ojos?...
ff. 25v-26r: Epigrama de Sebastianus de Medina Caballero, Rhetoricus | Si geminis Mauors obtutibus orbat amorem,
ff. 26r-26v: Epigrama de Ioannes de Haro, Rhetoricus | Percutit ecce ratem magnis stridoribus equor ff. 26v-27r: Epigrama de D. Ioannes de Villalobos, Rhetoricus | Efligiem dum cerno tuam virgo inclita, miror ff. 27r-27v: Epigrama de D. Ioannes de Cassaus, Rhetoricus | Surgit tempestas, rapidus furor arma ministrat f. 27v: Epigrama de Franciscus de Hortega, Rhetoricus | Iras Mercurius virga convertit in alas f. 28r: Epigrama, de Petrus Pardo, Rhetoricus | Contemnit secura canes, nam colala monile f. 28v: Epigrama, de Didacus Muñoz, Rhetoricus | Scandit odoratos Phaenix felicior ignes f. 29r: Epigrama, de Emanuel de Medrano, Rhetoricus | Caeli virgo tuis impletur laudibus orbis ff. 29r-29v: Epigrama, Augustinus Ramírez, Rhetoricus | In pharetras oculos quis nam mutauit acutas f. 29v: Epigrama, de Ioannes Canaleio, Rhetoricus | Ecce ferox, oculos, ut fama est, gestat, apertos f. 30r: Epigrama, de Iosephus de Aguilera, Rhetoricus | Quid iuvat euelli vultu sacra saeve Tyranne f. 30v: Epigrama, de Ludovicus Delgadillo, Rhetoricus | Lucia ne timeas, quamuis per tela per ignes ff. 30v-31r: Epigrama, de Petrus Nuñez, Rhetoricus | Sublimis veluti turris quassata procellis ff. 31r-31v: Epigrama, de Illefonsus Vazquez, Rhetoricus | Quae rerum facies oculis licet orba, nitescis ff. 31v-32r: Epigrama, de Sebastianus de Medina Caballero, Rhetoricus | It montis candet inferiora nive f. 32v: Epigrama, de D. Bernardinus de Tapia | Sic ne tot ardentes inter, tibi virgo, lucernas f. 33r: Epigrama, de Didacus de Solis | Quis queat o Iuvenis Luciae te dicere amantem? f. 33v: [Epigrama], de Didacus a Valdes, Humanista | Belli oculi mixtus rutilo color albicat auro ff. 33v-34r: [Epigrama], de D. Clemens Ochadiano, Humanista | Explicat in tenebris rutilum Carbunclus honorem ff. 34r-34v: [Epigrama], de Ioannes Hidalgo, Humanista | Ut speciosa suis volucris Iunonia pennis ff. 34v: [Epigrama], de Iosephus Pichardo, Humanista | Exoriens reliquos Phaebus permit igneus ignes ff. 34v-35r: [Epigrama], de Didacus ab Anaya, Humanista | Cum te vidi oculis, fueram Iouis Ales, amantes ff. 35r-35v: [Epigrama], de Ioannes Leal, Humanista | Tollit sursum oculos Uranoscops piscis ad astra f. 35v: [Epigrama], de Augustinus Melendez, Humanista | Vivis adhuc inter rapidos mansueta Ieones f. 36r: [Epigrama], de Ioannes Valdez, Humanista | Lumina condideris, sed non extincta lucerna est f. 36r: [Epigrama], de Illephonsus Maya, Humanista | Sponse tuos vultus sequor, y venerabor adorans f. 36v: [Epigrama], de Iosephus Llana, Humanista | Liliolum pudor effecit, tu sanguine tingis f. 36v: [Epigrama], de D. Fernandus a Cruce, humanista | Sunt oculi Lunae, tortor ferus ad latrat, y vox f. 37r: [Anagrama], de D. Bernardinus de Tapia f. 37v: [Anagrama], de Michael de Molina f. 38r: [Anagrama], de Michael de Molina
f. 39r: [Portadilla:] Floresta española
f. 39v: Soneto: Del licenciado Arias de Villalobos, presbítero en alabanza del libro y del sujeto del ff. 40r-42v: Epigramas: A los ojos de Santa Lucía
ff. 40r-41r: [Epigramas], de D. Fernando Carrillo | Lucía, tus ojos son
f. 41r: [Epigrama], de Christobal de Arceo | Son las ventanas del alma ff. 41r-41v: [Epigrama], de D. Nicolás de Baraona | Dicen los que al amor tratan f. 41v: [Epigrama], de D, Josef de Guemes | Amor, si a los ojos llamas f. 41v: [Epigrama], de Nicolás de Pedrosa | Lucía discreta y bella f. 42r: [Epigrama], de Josef de Pastrana | Por quitar Dios los enojos f. 42r: [Epigrama], de Juan Fernandez | Por los ojos entro el daño ff. 42r-42v: [Epigrama], de Pedro Flores | Amor abrasa, y no es fuego
ff. 43r: Himnos castellanos en respuesta de los latinos, con el metro destos y la consonancia de aquellos
ff. 43v-44r: Himno: primero en sáficos y adónicos, D. Fernando Alfonso | Rayo divino, de tus claros ojos
ff. 44r-44v: Himno: segundo al mismo tono, de Francisco de Espinosa | Cuando tus ojos a los otros hieren ff. 44v-45r: Himno: tercero al mismo metro, de Juan López | Virgen Lucía, tan hermosa y bella
ff. 45r-45v: Octavas: Égloga I. de Argos y Lucinda, de Juan de Villanueva | Argos del alma mía que te adora
ff. 45v-46r: Liras: Égloga segunda de Amintas y Lucela, de D. Baltazar Rodríguez | Quien, o Amintas, pide ff. 46v-47r: Tercetos: Égloga tercera de Apolo y Dafne, de Diego de la Fuente | No vueles tanto, por que al cielo afrentas f. 48r-51r: "Jeroglíficos"
f. 48r: Letra, de Gregorio de Loaysa | Lucía si de tus ojos
f. 48v: Letra, de Juan de Espinosa | Tus ojos son de tal fuerte f. 48v: Letra, de Juan Lozano | Lucía si tus despojos f. 49r: Letra, de Bartolomé de Toledo | Dios mira en tus ojos dos f. 49r: Letra, de Josef Guerrero | Quien también ve lo que hace f. 49v: Letra, de Francisco Flores | Por hecho tan sin segundo f. 49v: Letra, de Pablo de Montoya | Quien por Dios, a Dios se llega f. 50r: Letra, de Nicolás de Argueta | De los más lindos despojos f. 50r: Letra, de Josef de Estrada | Tiene la iglesia dos vistas f. 50v: Letra, de Josef de la Fuente | Una ciega guía a muchos f. 50v: Letra, de Alonso de Ortega | En la mar del mundo ciego f. 51r: Letra, de Nicolás Pardo | La doncella que se ciega
f. 51v: Soneto: En alabanza del libro
f. 52r: Epílogo de la obra f. 52v: Colofón |
Idioma: Español (spa) / Latín (lat) |
Notas: Portada simple Letras capitulares Error de foliación: 6r (=9r), 52r (=25r), 29r (=39r), 47r (=50r), 48r (=51r) Rubricas tachadas en portada Trazos manuscritos en laberintos de folios: 37r, 37v, 38r Estado físico: regular, manchas de humedad Encuadernación en pergamino |
Referencias: Medina, Imprenta en México II, 108, núm. 350 |
Ubicación: Brown University, John Carter Brown Library (B623 .F623L) |
Encabezamientos de materia: Lucía, santa (283-ca. 304); Petronila de Roma |
Primer verso: Con vivo amor y con gallardo celo | De vuestro libro las hojas | Bien puedes amor ciego (si es que tienes...) | En sine labe Deus voluit te Lucia virgo | Sunt oculi gemini manibus tibi Lucia virgo | Ingentes animos angusto in pectore versas | In manibus vigiles oculos quis viderit unquam | Avulsa in manibus dum sunt tibi lumina virgo | Lucia y ales amor pariter sera praelia tentant | Lucia luminibus cum sis tam grata videnti | Quae nova connubii ratio? nova munera cerno | Centum luminibus pastor Iunonuis Argus | Quo te praecipue commendem nomine virgo? | Si videas violas, si figas lumina in astra | Lucia virginea euellis quid lumina fronte | Pignora ne desint dum Christo iungitur, ecce | Ponpa triumphalis: sed quis Lucia triumphat? | Quae tam lucenti splendescit lumine virgo | Fulgida dum surgit roseis aurora capillis | Lumina sunt manibus, vultu sunt lumina, numquid | Lucia virgineos decoras quae nomine caetus | Virgo flammigero mage lucens Luca Phaebo | Solis ad aspectum radiantia sidera Olimpo | Aurea quae roseis surgens aurora capillis | Conspicit immotam cum te Lucia Tyrannus | Ignivomis atrox flammis Paschasius uri | Corpore inoffenso percurrit Lucia flammas | Lucia percutitur ferro, ferrum inclita vincit | Sestias in summa dum collocat arce lucernas | Cum te vidi amor, sine lumine, dixit amoris | Ardet amore tui caec, Lucia, Tyran | Me rapiunt oculi, dixit, Lucia Tirannus | Lumina sunt soles, divisa in Pyxide, y ore | Sunt oculi stellae, quibus est Lucia venusta | Saeva tuis oculis amor infert arma tyranno | Venatrix pharetra, y iaculis instructa Diana es | Quo magis insidiatur Amor tibi, Lucia, turpis | Gemmiserum vidit lascivi mater Amoris | A te lux oculis oritur lux aurea caeli | Extinxi nitidas oculorum sponse lucernas | Lucia diva nitens, divinique ardor Amoris | Quam bene das sancto, ut ducat tua, lumina Amori | Lucia sponsa paras sponso convivia Iesu | Lumine centeno cinctus Iunonius Argus | Non opus est oculis soli, nam lucida flamma est | Quae nitidos caecis oculis pia reddis honores | Ante alias forma es bellisima Lucia Nymphas | Lumen eras nostrum, perdis modo lumina, lumen | Lucia luce micat facies tua virgo serena | Sunt ignes oculi, rosae sunt gemmulae honoris | Dic, rogo, virgo, oleum quae se effundis, amanti | Sunt oculi flores, idcirco mittimus horto | Virgo vix teneris nubilis artibus | Iam Petronila athereas per auras | Non timent aevi rabiem pudica | Gemma divini Petronila Petri | Clarus o quantum per inane candet | Rumpitur nullo violenter ictu | Pone metum Lycida, longas iam pone querelas | Pascite oves, teneras herbas, per pabula laeta | Pastorum praeclara Cohors, quos Tyrsis amavit | Dic mihi chare Mico, ad molli in littore nuper | Cur Corydo suspensus ades? | Si geminis Mavors obtutibus orbat amorem | Percutit ecce ratem magnis stridoribus equor | Effigiem dum cerno tuam virgo inclita, miror | Surgit tempestas, rapidus furor arma ministrat | Iras Mercurius virga convertit in alas | Contemnit secura canes, nam colla monile | Scandit odoratos Phaenix felicior ignes | Caeli virgo tuis impletur laudibus orbis | In pharetras oculos quis nam matavit acutas? | Ecce ferox, oculos (ut fama est) gestat apertos | Quid iuvat evelli vultu sacra saeve Tyranne | Lucia ne timeas quamvis per tela per ignes | Sublimis veluit turris quassata procellis | Quae rerum faciat oculis licet orba, nitescis | Aetna vomit avidis e faucibus ignes | Sic ne tot ardentes inter, tibi virgo, lucernas | Quis queat o Iuvenis Luciae te dicere amantem? | Belli oculli mixtus rutilo color albicat auro | Explicat in tenebris rutilum Carbunclus honorem | Ut speciosa suis volucris Iunonia pennis | Exoriens reliquos Phaebus premit igneus ignes | Cum te vidi oculis, fueram Iouis Ales, amantes | Tollit sursum oculos Uranoscops piscis ad astra | Vivis adhuc inter rapidos mansueta leones | Lumina condideris; sed no extincta lucerna est | Sponse tuos vultus sequor, y venerabor adorans | Liliolum pudor effecit: tu sanguine tingis | Sunt oculi Lunae, tortor ferus adlatrat, y vox | Ojos de luz y luces de Lucía | Lucía, tus ojos son | Son las ventanas del alma | Dicen los que al amor tratan | Amor, sí a los ojos llamas | Lucia discreta y bella | Por quitar Dios los enojos | Por los ojos entro el daño | Amor abraza, y no es fuego |
Descriptores: Siglo XVII (Nueva España). Barroco Égloga; Soneto; Himno; Epigrama |
Objeto digital: |